- از خط آ<ا نگار و واج نگار برای ثبت داده های زبان استفاده میکنن . 
 - چون خط فارسی نارسایی نوشناری داشت از آوانگاری و واج نگاری استفاده کردن . 
 - از نا رسایی های خط فارسی : 1 ) واج ها چند صورت نوشتاری دارن  مثل / t/  که میشه  :  ت , ط        2 ) چند واج به یک صورت نوشته میشه : مثل / o / ، / v / ، / u /   :  تو خط فارسی هر سه "و " هستن اما در مثال  : "خورشید , آوا ، روز 
 3 ) بعضیا اصلاواج ندارن یعنی تو خط فارسی نویسه "و " هست اما خوانده نمیشن و واج ندارن  : خواهر , خوار , شنبه , روزه      4 ) واج دارن ، خط براشون نیست :  / e  / ، / o/ ، / a /   همون کسره فتحه که به کمک زبان عربی نوشته میشه و زبان فارسی معادلی برای اون نداره .
 کتاب :  
 - خط آوا نگار ( Phonetic transcription )  ؛ خط واج نگار  ( Phonological transcription ) .
 - خط آوا نگار نظامی جهانی برای ثبت داده های زبانی است و بسته به درجه دقت آن در ثبت ویژ گیهای آواشناختی - صوت شناختی  ، زنجیره گفتار به دو نوع آوانگاری تفضیلی و اجمالی قابل طبقه بندی است . 
 - خط واج نگار نظامی نوشتاری است که در آن یک واج در مقابل یک نویسه قرار میگیرد .
 - خط اوستایی از جمله خطوط واج نگار باستانی است و خط ترکی استانبولی در میان خطوط جدید واج نگاری قابل طبقه بندی است .
 - بر خلاف خط آوانگاری که نظامی جهانی از نویسه هایی است که به آوا ها دلالت میکنند.، هر زبان ، خط واج نگار مخصوص به خود را دارد ، زیرا هم زبانی واج های مخصوص به خود را دارد.
 - علائم خطوط واج نگاری بر دونوع اند : 1) علائم واج های همخوانی ( حروف ) و 2 ) علائم واج های واکه ای  ( همون حروف صدادار ) . 
 - قواعد خط واج نگار  :  الف ) هیچ گاه دو واکه کنار هم قرار نمیگیرند : nemiayam اشتباهه و باید اینجوری بگیم  : nemi?ayam . 
   ب ) هیچ وقت واکه اول قرا نمیگیره , هر وقت قرا گرفت یه علامت /؟ / میذاریم اول : amadam اشتباهه باید بگیم amadam? . 
   پ ) لهجه ها در نظر گرفته نمیشن ، لهجه مشهدی یا هر لهجه دیگه ای.
   ت ) در تشدید دارها اون حرف مشدد دابل نوشته میشه :  معلم : mo?allem
   ث ) " ه " غیر ملفوظ در پایان واژه در واج نگاری  در نظر گرفته نمیشود : شنبه : sanbe ( اس اول یه علامت بالاش داره که میشه ش ) .