فن ترجمه2
جلسه ششم - قسمت اول
معترضه ( appositive ) :
معترضه به هر ساختار یا عبارتی گفته میشود که مابین دو نماد ویژه قرار بگیرد برخی از این نمادها عبارتند از : { }، ( )، « »، < > ، , , ، .... این علائم نشان میدهد که هر ساختاری که داخل آنهاست یک توضیح اضافه است که جزء اصلی ساختار نبوده و قابل حذف است. برای ترجمه معترضه ها آنها را نادیده گرفته و ابتدا جمله را ترجمه میکنیم، سپس معترضه را در همان جای معترضه ترجمه و وارد میکنیم. ie و that is نیز معترضهاند و ترجمه آنها «یعنی» است نه چیزی دیگر.
توصیفگر اسم نوع M4 یکی از انواع معترضه است به شرط آنکه دو ویژگی داشته باشد:
1- شرط لازم : معترضهای m4 است که ساختار درونی آن یک گروه اسمی یا NP باشد.
2- شرط کافی : M4 باید بعد از اسم بیاید زیرا M4 ،یکی از انواع post modifiers یا توصیفگرهای اسم است .
در فارسی M4 همان بدل است و برای ترجمه آن از « یا » - « یعنی » استفاده میکنیم. مثال ها:
ترجمه |
, ail… |
brother |
my |
برادرم یعنی علی |
NP(m4) |
N |
M2 |
NP |
ترجمه |
, my Brother… |
ail |
علی یا برادرم |
N M2 NP(m4) |
N |
NP |
سلامی دوباره
تا جلسات آخر با شما خواهم بود. از اینکه به قول شاعر مدتی این مثنوی تاخیر شد از شما پوزش می خواهم. سعی می کنم جلسات بعدی را در اسرع وقت قرار بدهم. در مورد فایل های صوتی بدلیل حجیم بودن آنها امکان آپلود ندارم. فعلا بدرود
جلسه پنجم - 22 مرداد 88 - پیشوندهای نوع سوم
M3 : اسمی است که اسم دیگر را توصیف میکند یعنی اگر چند اسم پشت سر هم بیایند همیشه آخرین اسم، اسم اصلی بوده و اسم های قبل m3 هستند. در این جملات میتوان همه modifier ها (m1,2,3 )را حذف کرد .
مانند: دانشجویان باهوش جوان دانشگاه آکسفورد
students |
university |
oxford |
smart |
young |
n |
m3 |
m3 |
m2 |
m2 |
شعار وحدت در ترجمه : هرگز به هیچ وجه امکان ندارد تحت هیچ شرایطی ابدا m2 یا m3 پیش از هسته اسمی ترجمه شوند حال هر چند گوش نواز، معقول و یا علمی به نظر برسند.
ویژگیهای(گیرهای) m3 :
1- m3 معمولا s جمع نمیپذیرد مانند: Oxford university students اما گاه میتوان m3 را در عین مفرد بودن جمع ترجمه کرد. مانند
سازمانهای صنایع( صنعت) سنگین heavy industry organizations
البته اسم خاص که معمولا از قواعدگروه اسمی پیروی نمیکند.
Heavy industries organization
سازمانهای صنایع سنگین (HIO)
industries |
heavy |
of |
organizations |
the |
N |
M2 |
|
N |
M1 |
NP |
OF |
NP |
2- پیش از اسم اصلی حداکثر دو تا m3 میآید مانند:
- کورههای تولید فولاد ککی coke steel production kilns
- دانشجویان دانشگاه آکسفورد لندن of London oxford university students the
n m3 m3 n m1
3- m3 همیشه مضافالیه ترجمه نمیشود و گاهی به صورت صفت نسبی ترجمه میشود.( ی/ ای / ه / ین )
مانند : بچه مدرسهای the school boy - فروشگاههای زنجیرهای chain stories
n m3 n m3
آژانسهای خبری news agencies - شرکتهای مخابراتی the telecommunications companies
n m3 n m3 m1
در دو مورد آخر s جزء حروف اصلی کلمه است و باید توجه داشت که m3، s جمع نمیگیرد.
جلسه پنجم - 22 مرداد 88 - ادامه پیشوندهای نوع دوم
ادامه پیشوندهای نوع دوم یا m2 :
3- صفات مرکب ( compound adj) : سه روش برای مرکب سازی داریم
3-1- چسبانش ( sticking together ) دو و یا سه واژه را به هم میچسبانیم که از همه آنها یک واژه مرکب بدست میآید. عمدتا این واژههای مرکب از نظر نوع از جزء آخر کلمه مرکب پیروی میکنند. مانند:
صبحانه breakfast (نوع، اسم) – فهمیدن understand (نوع فعل) – اما، ولی nevertheless (نوع قید، گر چه باید صفت باشد اما گفته شد که عمدتا این واژههای مرکب از نظر نوع از جزء آخر کلمه مرکب پیروی میکنند نه همیشه) – بر روی، به محض upon (نوع حرف اضافه )
3-2- hyphenation (خط تیره ) که اگر بین چندین واژه بیاید آنها را به هم چسبانده و از آنها یک واژه مرکب درست میکند بر خلاف dash (فاصله) که تنها دو ساختار نحوی را از هم جدا میکند.
مانند : مشهور well-known - مادر زن mother-in-law – خواهر شوهر sister-in-law
3-3- تغییر محل استرس ( stress shift ) در این روش با توجه به تغییر محل استرس معنای ترکیب متفاوت است . قفسه های کتاب، جاکتابی a book case - محفظه(بسته) کتاب a book case
انواع صفت مرکب
1- صفات جعلی adj-n ed : ترجمه آن ( اسم بدون کسره + صفت، اگر نشد صورت مقلوب آن )
مانند: مرد ریش قرمز a red- bared man - دختران بد اخلاق the bad- tempered girls
زنان سنگ دل the stone- hearted ladies
2- اسم با صفات مشتق از فعل n-vd adj ، که خود به دو دسته تقسیم میشوند:
الف: صفت فاعلی مرکب n-vd ing
ب: صفت مفعولی مرکب n-vd ing
ترجمه آن ( اسم بدون کسره + صفت مشتق فاعلی یا مفعولی، اگر نشد صورت مقلوب یکی از آندو صفت و اگر جواب نداد آنرا با حرف اضافه مناسب میآوریم مانند:اسپری مو برنده،بر the hair-removing spray - سیستمهای با هوا خنک شونده (air cooled systems ) – صفات مشتق از فعل verb derived adj – اشیاء با دست ساخته شده(hand-made objects ) .
3-قید با صفات مشتق از فعلadv-vd adj ، که خود به دو دسته تقسیم میشوند :
الف: صفت فاعلی مرکب adv-vd ing
ب:صفت مفعولی مرکب adv-vd ing
ترجمه آن ( اسم بدون کسره + قید + صفت مشتق فاعلی یا مفعولی) مانند :
محیط به سرعت در حال تغییر rapidly-changing environment
عناصر به خوبی شناخته شده well-know elements
4- number-unit-adj که دو ترجمه دارد :
الف : ترجمه عام که در برخی موارد نادرست است ( اسم + عدد + واحد + ی، ای، ه )
ب : ترجمه تخصصی که حتما درست است ( به + اسم یا صفت + عدد + واحد )
مانند :
دکل ده متری یا دکلی به ارتفاع ده متر a 10- meter-tall mast -
دختران 16 ساله یا دخترانی به سن 16 سال - 16-year-old girls
ساختمانهای هشت طبقه یا ساختمانهایی به ارتفاع هشت طبقه 8-story building -
اسکناسی 20 دلاری یا اسکناسی به ارزش 20 دلار a 20-dollar bill
گودالهایی به پهنای 4 متر، ترجمه عام ندارد 4-meter wide holes
نکته : اگر عدد بیاید واحد بعد از آن به صورت جمع میآید : 16 years old اما اگر عدد به صورت hyphenation بیاید واحد بعد از عدد به صورت مفرد میآید 16-year-old girls