آشنایی با فرایند های آوایی در زبان فارسی
اصل مطلب :
- وقتی آوا ها تو زنجیره قرار میگیرن رو هم اثر دارن که بش میگن محیط آوایی . . مثلا وقتی [ n ] قبل از [ b] قرار بگیره ، تو تلفظ تبدیل به [ m ] میشه . تو همه زبان ها این حالت وجود داره که بش میگن فرایند آوایی همانندی واکه ای ( Vowel Harmony ) .
کتاب :
- هر وقت تو زنجیره گفتار دو تا همخوان کنار هم قرار بگیرن ویژگی های تولیدی یکی به دیگری شباهت پیدا میکنه که در این حالت بش میگن همگونی ( Assimilation ) . مثل Sad + ta که میشه Satta ( همگونی کامل ) . یا مثل : Maqsad که میشه Maxsad ( همگونی ناقص ) . اینگونه همگونی ، همگونی همخوانی میگن .
- یا اینکه ممکنه " همانندی واکه ای " باشه یعنی دو تا هجا کنار هم قرار بگیرن . be + dow = bodow .
- یا اینکه ناهمگونی همخوانی باشه بعضی وقتا هم خوان ها هیچ شباهتی به هم ندارن و صرفا وقتی کنار هم قرار میگیرن رو هم اثر میذارن که بش میگن ناهمگونی همخوانی ( Dissimilation ) . مثل Doroske که میشه Dorosge .
- وقتی به جای " کبریت " می گیم " کربیت " یا به جای "قفل" میگیم "قلف " ، قلب ( Metathesis ) به وجود مییاد .
- بعضی وقتا یه همخوان ،واکه یا هجایی از زنجیره حذف میشه که بش میگن فرایند آوای حذف ( Deletion ) . مثل "دستبند " که میگیمش " دسبند" .
- بعضی وقتا وقتی داریم تلفظ میکنیم یه همخوان یا واکه اضافه میشه که بش میگن فرایند آوایی اضافه ( Addition ) . مثل rusta + i = rustayi
lustr = luster واژه قرضی که از فرانسه اومده . و از الگوی هجایی CVCCC .
- هر موقع کم آوردیم که جز هیچ کدوم نمیشد میذاریمش تو "ابدال " . مثل بشوی = بشور ، بسای = بساب ، ?joz که میشه josv
